ขมิ้น มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Curcuma longa Linn. เป็นเครื่องเทศที่ใช้กันทั่วไปในอาหารเอเชียใต้ และตะวันออกกลาง มันเป็นสมาชิกของตระกูลขิง และถูกนำมาใช้เป็นเวลาหลายพันปีในการแพทย์อายุรเวท และยาแผนโบราณเพื่อรักษาสภาวะสุขภาพที่หลากหลาย ขมิ้นมีสีเหลืองทองที่โดดเด่น และมีรสขม ทำให้เป็นส่วนประกอบที่ได้รับความนิยมในแกง สตูว์ และอาหารคาวหวานอื่นๆ
ลักษณะของขมิ้นชัน
ขมิ้นชันเป็นไม้ล้มลุกยืนต้นสูงได้ถึง 1 เมตร ใบมีลักษณะยาว แคบ และมีสีเขียวสด ดอกมีสีขาว หรือ สีเหลือง และมีช่อดอกคล้ายหนามแหลม เหง้าของขมิ้นชัน ซึ่งเป็นส่วนที่ใช้เป็นเครื่องเทศมีลักษณะตะปุ่มตะป่ำ และขรุขระ มีสีเหลืองส้มเข้ม
ประโยชน์และสรรพคุณของขมิ้นชัน
ขมิ้นมีประโยชน์ต่อสุขภาพ และสรรพคุณมากมาย ได้แก่
ต้านการอักเสบ : ขมิ้นมีสารประกอบที่เรียกว่าเคอร์คูมินอยด์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีฤทธิ์ต้านการอักเสบที่ทรงพลัง สารประกอบเหล่านี้ช่วยลดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งสามารถช่วยบรรเทาอาการต่างๆ เช่น โรคข้ออักเสบ โรคหอบหืด และโรคลำไส้อักเสบ
สารต้านอนุมูลอิสระ : ขมิ้นยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีศักยภาพ ซึ่งหมายความว่าสามารถช่วยปกป้องร่างกายจากอนุมูลอิสระที่อาจทำให้เซลล์เสียหาย และนำไปสู่การเกิดโรคเรื้อรัง เช่น มะเร็ง โรคหัวใจ และโรคอัลไซเมอร์
ต้านมะเร็ง : การศึกษาหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่าเคอร์คูมินซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์หลักในขมิ้นมีคุณสมบัติต้านมะเร็ง มีการแสดงเพื่อยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็ง และกระตุ้นการตายของเซลล์ในมะเร็งหลายชนิด รวมทั้งมะเร็งเต้านม ปอด ลำไส้ใหญ่ และมะเร็งต่อมลูกหมาก
ต่อต้านจุลินทรีย์ : ขมิ้นมีคุณสมบัติต้านจุลชีพตามธรรมชาติที่สามารถช่วยต่อสู้กับแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อราที่เป็นอันตราย
สุขภาพสมอง : เคอร์คูมินได้รับการแสดงเพื่อปรับปรุงการทำงานของสมอง อาจช่วยป้องกันความเสื่อมทางปัญญา และภาวะสมองเสื่อมที่เกี่ยวข้องกับอายุ
สุขภาพทางเดินอาหาร : ขมิ้นสามารถช่วยปรับปรุงการย่อยอาหาร และลดอาการผิดปกติของระบบย่อยอาหาร เช่น อาการลำไส้แปรปรวน (IBS) และลำไส้ใหญ่อักเสบเป็นแผล
สุขภาพผิว : ขมิ้นสามารถช่วยปรับปรุงลักษณะที่ปรากฏของผิวหนัง ลดการอักเสบที่เกี่ยวข้องกับโรคต่างๆ เช่น โรคเรื้อนกวาง โรคสะเก็ดเงิน และสิว อีกทั้งยังสามารถนำมาขัดผิวด้วยขมิ้นสด เริ่มจากปอกเปลือกขมิ้นออกจนหมด และนำไปล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นก็นำขมิ้นมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วบดให้ละเอียด ก็สามารถนำขมิ้นบดละเอียดมาขัดผิวให้ทั่วตัวได้ตามต้องการ หรือจะนำขมิ้นมาพอกตัวทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที แล้วล้างออก รับรองว่าผิวของสาวๆ จะผุดผ่อง ดูสวยใสขึ้นมาเป็นกอง!
รูปแบบและขนาดของขมิ้นชัน
ขมิ้นมีหลายรูปแบบ และหลายขนาด ได้แก่
ขมิ้นสด : ขมิ้นสด คือ เหง้าของต้นขมิ้นที่ยังไม่ได้แปรรูปทั้งหมด มีสีเข้มกว่า และรสชาติเข้มข้นกว่าขมิ้นแห้ง ที่มักใช้ในอาหารอินเดีย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ขมิ้นแห้ง : ขมิ้นแห้งเป็นเหง้าบดของต้นขมิ้น มักใช้เป็นเครื่องเทศในการปรุงอาหาร และยังมีในรูปแบบอาหารเสริมอีกด้วย
ผงขมิ้น : ผงขมิ้นเป็นเหง้าของต้นขมิ้นที่ถูกทำให้แห้ง และบดเป็นผงละเอียด มักใช้ในการปรุงอาหาร และยังมีในรูปแบบอาหารเสริมอีกด้วย
อาหารเสริมขมิ้นชัน : มีการขายขมิ้นชันมีจำหน่ายในรูปแบบแคปซูล ยาเม็ด และของเหลว โดยทั่วไปแล้วจะมีสารสกัดเข้มข้นของเคอร์คูมิน ซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์ในขมิ้น
วิธีใช้ขมิ้น
ขมิ้นสามารถนำมาใช้ได้หลายวิธี ได้แก่
การปรุงอาหาร : ขมิ้นเป็นส่วนประกอบทั่วไปในอาหารอินเดีย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ใช้เพื่อปรุงรสแกง สตูว์ และอาหารคาวหวานอื่นๆ
เครื่องดื่ม : สามารถเพิ่มขมิ้นลงในสมูทตี้ น้ำผลไม้ และชา เพื่อเพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระ และสารต้านการอักเสบที่ดีต่อสุขภาพ
อาหารเสริม : อาหารเสริมขมิ้นมีทั้งแบบแคปซูล แบบเม็ด และแบบน้ำ ที่สามารถนำเอามาผสมใน ส่วนผสมของอาหารเสริมในรูปแบบอื่นๆ ได้ หรือ จะนำมาขายขมิ้นชัน เพียวตัวเดียวก็ได้